Üniversiteye Hazırlık
Üniversite RehberiÜniversitelerÜniversite BölümleriÜniversite Taban PuanlarıTercih MotoruMeslekler Rehberiİşverenlerin TercihiYKS Puan Hesaplamaİlk İşim ve Profesyonel Hayat
CV ÖrnekleriMaaşlarMaaş HesaplamaMülakata HazırlıkKariyer GünleriStaj ve Bootcamp FırsatlarıStaj Günleriİş HayatıKPSS Puan HesaplamaAday (İş mi Arıyorsun?)
Burada seni bekleyen binlerce ilan var!
İşveren (İlan mı Vereceksiniz?)
Pozisyonunuza en uygun aday burada!
Nedir?
İçindekiler
Anabilim dalı başkanı, yükseköğretim kurumlarında bazı fakültelerde ve enstitülerde, programların ve bilim dallarının bağlı olduğu anabilim dalının yetkili öğretim üyesi olarak tanımlanır. Ana bilim dalı başkanı ne demek sorusunu tam olarak anlamlandırmak için öncelikle anabilim dalının ne demek olduğunu açıklamak gerekir. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı mevzuatında da belirtildiği gibi anabilim dalı eğitim-öğretim, uygulama ve bilim faaliyetlerinin yürütüldüğü akademik birimleri ifade eder. Anabilim dalları; tıp, diş hekimliği, eczacılık gibi 5 yıllık eğitim veren fakültelerde ve lisansüstü eğitim programlarını yürüten enstitülerde bulunur. Her anabilim dalının bir anabilim dalı başkanı mutlaka olmalıdır. Anabilim dalında görev alan öğretim üyeleri hiyerarşik olarak anabilim dalı başkanına bağlı çalışırlar.
Anabilim dalı başkanları bir anabilim dalının yöneticisi olsa da YÖK mevzuatına göre haftalık beş saat ders yükü bulunduğu için ders vermekle de yükümlüdür. Ana bilim dalı başkanı görev ve sorumlulukları arasında ortak noktalar olsa da bazı üniversitelerde bu görev ve sorumluluklara eklemeler yapılabilir. Anabilim dalı başkanlarının görevleri şu şekilde sıralanabilir:
Anabilim dallarının işleyişinde her bir pozisyonun görev tanımı vardır. Anabilim dalı başkanı görev tanımı da bölüm içinde belirlenerek ilan edilir. Ana bilim dalı başkanı çalışma alanları bölümün yapısına göre değişmekle birlikte; fakülte, enstitü veya rektörlükler tarafından yapılan görevlendirmelere göre farklılaşabilir. Anabilim dalı başkanı tıp fakültesine bağlı bir dala başkanlık yapıyorsa; eğitim ve bilimsel faaliyetlere ek olarak üniversite hastanesinde de doktor olarak görev yapabilir. Aynı durum diş hekimliği fakülteleri için de geçerlidir. Dolayısıyla ana bilim dalı başkanı çalışma koşulları ve alanları, başkanı olduğu bölümün temel çalışma alanı ile doğrudan ilişkilidir.
Anabilim dalı başkanı seçilebilmek için öğretim üyesi olman gerekir. Dolayısıyla bu basamağa yükselebilmen için öncelikli olarak bir yükseköğretim kurumuna öğretim üyesi olarak atanmalısın. Öğretim üyesi olarak atandıktan sonra akademisyen olarak üzerine düşen görevleri yerine getirmeli ve unvanını yükseltmek için çalışmaya başlamalısın.
Anabilim dalı başkanlarının ataması, ilgili fakülte dekanı veya enstitü müdürü tarafından yapılır. Fakültedeki bölümler, enstitülerde doğrudan anabilim dalı olduğu için bölüm başkanı aynı zamanda anabilim dalı başkanıdır. Anabilim dalı başkanları genellikle anabilim dalındaki profesörler arasından seçilir. Anabilim dalında birden fazla profesör varsa seçim yoluna gidilebilir. Profesör öğretim üyesi yoksa doçent veya doktor öğretim üyesi unvanı almış kişiler anabilim dalı başkanı olarak atanabilir.
Yolun en başına bakıldığında öğretim üyeliği için atılması gereken ilk adım lisans eğitimi ve sonrasındaki adımlar yüksek lisans ile doktora olmak üzere lisansüstü eğitimdir. Eğitim süreci tamamlandıktan sonra atama - yükseltme denilen unvanda adım adım ilerleyiş sürecinde gerekli şartlar, YÖK mevzuatınca genel olarak belirlenmiş olsa da üniversitelere göre değişiklik gösterebilir. Hangi alanda çalışmak istiyorsan bu alanda lisans ve lisansüstü eğitimi tamamlamalısın. Örneğin psikoloji üzerine mezuniyeti olan öğretim üyeleri, kardiyoloji anabilim dalı öğretim üyesi olamayacağı gibi anabilim dalı başkanı olarak da seçilemez.
Anabilim dalı başkanı olabilmek için lisans ve lisansüstü eğitimin tamamlanmış ve yükseköğretim kurumuna öğretim üyesi olarak atanmış olmak gerekir. Bu aşamalardan sonrası anabilim dalının iç yapısına göre değişiklik gösterir. Anabilim dalında bir profesör varsa ve yaş sınırının altındaysa büyük olasılıkla anabilim dalı başkanlığına tek profesör öğretim üyesi atanacaktır.
Ana bilim dalı başkanı olmak için gerekenler genel haliyle birkaç madde ile sıralanabilir:
Kurumsal firma yapısında olan işyerleri için işe alım şartları bulunabilir ancak anabilim dalı başkanı olarak özel bir işe alım ilanı veya şartı görülmesi pek mümkün değildir. Anabilim dalı başkanları bağlı oldukları yükseköğretim kurumu içerisinden, birçok kritere göre değerlendirilerek atanır. Üniversiteler öğretim üyesi kadroları için alım ilanına çıkarken kuruma sadece öğretim üyesi alımı yapar.
Alınan öğretim üyeleri şartlara ve duruma göre ilerleyen zamanda anabilim dalı başkanı olarak atanabilir. Anabilim dalı başkanı olarak atanabilmen için gerekli tüm şartları sağladığında önemli olan bilimsel ve eğitim durumunun iyi düzeyde olması, yöneticilik yapabilme konusundaki değerlendirmelerdir.
Ana bilim dalı başkanı maaşları, öğretim üyesi alımı aşamasında bilgi olarak verilir. Öğretim üyesi anabilim dalı başkanlığına atandığında bu görev için ek bir tazminat miktarını, maaşıyla birlikte alabilir.